ماهواره امید، نخستین ماهواره بومی ایرانی

کشورمان با پرتاب ماهواره امید در سال 1387، هشتمین کشوری بود که موفق به دستیابی فناوری پرتاب ماهواره شد. ساخت این ماهواره ایرانی از سال 1385 آغاز شد و بعد از تلاش‌های چندین ساله در 14 بهمن ماه 1387 که اکنون در تقویم‌هایمان روز ملی صنعت فضایی است، پرتاب شد. امید با موفقیت در مدار قرار گرفت تا سیگنال اقتدار و قدرت مسلمانان ایرانی را به جهان مخابره کند.

اهداف پروژه ماهواره ملی امید:

از آنجایی که پروژه امید اولین گام علمی در عرصه بومی سازی فناوری ماهواره بوده است لذا مهم‌تر و پیچیده‌تر از دستیابی به یک محصول بومی، ایجاد بسترهای لازم برای این صنعت بوده است. بر این اساس شناسایی صنایع داخلی و ظرفیت‌های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره و ایجاد بستر فعالیت‌های فضایی در شرکت‌های خصوصی به‌ عنوان اهداف بسیار مهم این پروژه بوده است .
اهداف مهم پروژه امید در راستای بومی سازی صنعت ماهواره:

 -شناسایی ظرفیت‌های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره

- ایجاد بستر فعالیت‌های فضایی در شرکت‌های خصوصی

- ایجاد فضای عملیاتی ساخت و تست ماهواره در تعامل با ماهواره‌بر داخلی

- ماموریت فنی ماهواره امید به گونه‌ای تنطیم شده که بتوان با حداقل ریسک به حداکثر اطمینان در یک ارتباط ماهواره‌ای رسید.

ماموریت ماهواره‌ای امید به این صورت تعریف شده است :

-برقراری ارتباط متقابل ماهواره و ایستگاه زمینی شامل ماموریت‌های:

 -تعیین مشخصات مداری ماهواره پس از جدایش از ماهواره‌بر.
- تله متری مشخصات زیرسامانه‌های ماهواره (ارسال اطلاعات داخلی ماهواره به ایستگاه زمینی ) برای بررسی وضعیت ماهواره .
- ارسال فرمان از ایستگاه زمینی به ماهواره .

مشخصات فنی ماهواره امید:

 - نوع ماهواره : مخابراتی

- ابعاد کلی سازه در حالت بسته : 40*40*40 cm

-وزن : 27 کیلو گرم

- کنترل حرارات : غیرفعال

-باند فرکانس:UHF

-ماهواره ملی امید در مدار بیضوی با حضیض ۲۵۸٫۰۰ km کیلومتری و اوج حدود ۳۶۴٫۰۰ kmکیلومتر در فضا قرار داشت.

ساختار ایستگاه‌های زمینی ماهواره امید:

- ایستگاه‌های موقعیت‌یابی ( 4 ایستگاه )

- ایستگاه‌های تله متری و تله کامند(3 ایستگاه )

- ایستگاه کنترل مرکزی (ا ایستگاه )

فناوری‌های کلیدی در پروژه:

 - تولید زیرسامانه الکترونیک ماهواره

 - تولید فرستنده و گیرنده فضایی

 - فناوری نمونه استحکامی ماهواره  به عنوان فناوری حساس سازه‌ای در ماهواره

 - فناوری نمونه حرارتی ماهواره  به عنوان فناوری حساس طراحی حرارتی ماهواره

 - تست‌های محیطی فضایی به عنوان رده جدید کیفی قطعات

 - فناوری به‌کارگیری GPS فضایی بخصوص در ماهواره بدون پایداری امید

 – فناوری Ranging

 -فناوری شبیه سازی پرواز ماهواره

 – مهندسی سامانه فضایی به‌صورت کاملا بومی

 - اثبات وجود ماهواره در مدار

 - تعیین دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا

 - ارتباط تله ‌متری تله‌ کامند با ماهواره

 - تهیه نرم افزارهای گزارش گیری برای تحلیل اطلاعات تله متری

 

پایان ماموریت ماهواره امید:

اما خود ماهواره که در تاریخ 14 بهمن 1387 با پرتابگر بومی سفیرامید با موفقیت کامل به مدار پرتاب و ماموریت خود را آغاز کرد که مطابق محاسبات می‌بایستی در نیمه اول اردیبهشت 1388 عمر مداری آن به سر‌آید. به کمک علم مکانیک مدارهای فضایی و مشاهدات روزانه موقعیت مداری ماهواره، محدوده ورود ماهواره به جو غلیظ مناطق غربی آمریکای جنوبی و اقیانوس آرام گزارش گردید و عدم مشاهده ماهواره بعد از تاریخ 5/2/1388 نشانگر پایان عمر مداری ماهواره در این تاریخ بود.

هرچند امید هرگز ماموریتش را یعنی ایجاد امید و رشد در کشور، پایان نمی دهد.امید شروعی بود برای بی پایان‌های علم و فناوری فضایی در جهان هستی تا گام‌های ایران را برای رسیدن به قله استوارتر کند.ان شاء الله که با تکیه بر نیروی الهی "امیدوارانه" در ادامه این مسیر گام برداریم.